شاخص های نابرابری در مرگ و میر مناطق روستایی استانهای مختلف کشور روند تغییرات در سالهای ۱۳۸۶ -۱۳۷۲

چکیده زمینه و هدف:کاهش و حذف نابرابری در وضعیت سلامت، یکی از اهداف اصلی نظامهای سلامت در دنیا است. برای دستیابی به این هدف نیاز به استفاده از روشهایی برای اندازه گیری نابرابریها می باشد. ما در این مطالعه نابرابری در شاخص های مرگ و میر مناطق روستایی استانهای کشور (شامل مرگ نوزادان، مرگ کودکان زیر یکسال، مرگ کودکان زیر 5 سال و مرگ و میر خام) و روند تغییرات آن طی سال های 1372 تا 1386 را با استفاده از شاخص های index of disparity (idisp) وhighest to lowest rate ratio (rr) بررسی کردیم. روش بررسی: در این مطالعه بررسی روندها از اطلاعات تجمیعی حاصل از زیج های حیاتی سال های 86-1372در سطح استانی و شهرستانی استفاده شد. بدلیل تغییر دانشگاهها از سال 1372 تاکنون اطلاعات مربوط به سال های ماقبل تأسیس دانشگاه های جدید تا سال 1372 بازسازی گردید. مقادیرrr و idisp برای هر شاخص در هر سال محاسبه شد و روند تغییرات آن در طول دوره 15 ساله مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: برخلاف مقادیر خود شاخص های مورد بررسی که روند منظم و رو به بهبودی را در همه موارد نشان می دادند، روند تغییرات idisp برای شاخص های میزان مرگ نوزادان، میزان مرگ زیر یکسال و میزان مرگ زیر پنج سال منظم نبود و در زمان های مختلف تغییرات مختلفی را نشان می داد. مقادیر idisp برای میزان خام مرگ افزایش یابنده بود.rr شاخص های مرگ و میر نیز روند نامنظمی را طی سالهای مطالعه داشت. نتیجه گیری: در دوره 86-1372، با وجود بهبودی واضح سطح همه شاخص های مورد بررسی در سطح کشور، روند تغییرات disparity بین استان ها به همان میزان مطلوب نبوده است. کاهش نابرابری های بین استانی در زمینه این شاخص ها، نیازمند سیاست گذاری و برنامه ریزی های خاص و توجه به عوامل تعیین کننده نابرابری در استان هاست. کلید واژه ها: نابرابری در سلامت، index of disparity، highest to lowest rate ratio (rr) وصول مقاله: 15/2/89 اصلاحیه نهایی: 31/4/89 پذیرش مقاله: 24/6/89